ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΙV
Τραγούδια και σκοποί των Κυκλάδων
Πρόλογος Δημήτρη Μαντζούρη
Εκδόσεις Παπαγρηγορίου-Νάκας, Αθήνα 2023
Σελ. 304
Κεντρική διάθεση: Μουσικές Εκδόσεις Παπαγρηγορίου - Νάκας. Πανεπιστημίου 39, Αθήνα, 210 32.21.786
Μετά την ολοκλήρωση των τριών πρώτων τόμων των Μουσικών Καταγραφών, ξεκινάει ένας νέος κύκλος που περιλαμβάνει κυρίως τραγούδια, με στόχο την ανάδειξη του μουσικού τους περιεχομένου. Με την παρούσα έκδοση αποτυπώνονται σε μουσική σημειογραφία 143 τραγούδια και οργανικοί σκοποί των Κυκλάδων, υλικό που αντιστοιχεί σε 90 διαφορετικούς τραγουδιστές και οργανοπαίχτες από 16 νησιά. Η αποτύπωση του υλικού έχει γίνει με κριτήριο την ανάδειξη του μουσικού ύφους των παλαιότερων γενεών, λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αυτό το ύφος αντανακλάται το αισθητικό κριτήριο που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένες ιστορικές φάσεις. Το υλικό μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ανάλυσης διάφορων παραμέτρων (μουσικοί τρόποι, ρυθμική διάρθρωση, διάνθιση, μορφή, κ.λπ.) και ταυτόχρονα μπορεί να αποτελέσει ύλη στη διδασκαλία των μουσικών οργάνων.
από το οπισθόφυλλο
[…] Η επιλογή των Κυκλάδων για τον πρώτο τόμο της νέας αυτής σειράς είναι ιδιαίτερα επιτυχημένη, αφενός γιατί σπανίζουν οι μουσικές καταγραφές του μουσικού ρεπερτορίου τους και αφετέρου γιατί είναι εν πολλοίς άγνωστο το ειδικό ρεπερτόριο και τα υφολογικά χαρακτηριστικά των περισσότερων νησιών, καθώς η εμπορική δισκογραφία του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, με σημείο εκκίνησης την παράδοση της Νάξου, μονοπώλησε σε συντριπτικό βαθμό την παρουσία των Κυκλάδων στα μουσικά δρώμενα έξω από τα νησιά, αλλά συχνά και μέσα σε αυτά.
[…] Η μουσική καταγραφή κάθε κομματιού αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη ηχογράφηση και αποτυπώνει αναλυτικά μελωδικές και υφολογικές λεπτομέρειες. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι οι ηχογραφήσεις επιλέχθηκαν προσεκτικά από τους συγγραφείς της έκδοσης, ώστε να αποτυπώνουν το ύφος και τη μουσική αισθητική του κάθε νησιού, ξεφεύγοντας από τυποποιημένες φόρμες που μπορεί να κυριαρχούν στο σημερινό μουσικό περιβάλλον που αφορά τις Κυκλάδες.
[…] Η έκδοση έχω την πεποίθηση ότι θα αποτελέσει στιβαρό βοήθημα για μουσικούς και οργανοπαίκτες, το οποίο θα τους ξεναγήσει στα διαφορετικά μουσικά χρώματα των Κυκλάδων. Με δεδομένη, μάλιστα, την πρόσφατη αναγνώριση των σπουδών παραδοσιακών οργάνων, μέσα από το πλούσιο αυτό υλικό μπορεί να αντληθεί πολύτιμη διδακτέα ύλη, που θα συστήσει τόσο στους καθηγητές όσο και στους μαθητές παραδοσιακών οργάνων το μουσικό ύφος και τις ιδιαίτερες παικτικές τεχνικές των διαφορετικών νησιών.
από τον πρόλογο του Δημήτρη Μαντζούρη
|
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ Άνδρος Τα μάτια σου δυο θάλασσες Δεν ζουν τ' αηδόνια Μπάλος «Σολ Ματζόρε» Σκοπός του γάμου και συρτός Βλέπω καράβια κι έρχονται Μπάλος «Ρε Ματζόρε» Άγουρες ντομάτες Μπάλος «Σι μπεμόλ»Σούστα
Τήνος Μπαρμπουνάκι Μπάλος Μαύρο Γεμενί
Σύρος Παίξε τσαμπούνα δυνατά Το λουκάκι Το χωριό
Μύκονος Βάρκα Άνω Μερά Κεφαλονίτικα Ήρθεν ο καλός μου Στον αργαλειό Της τριανταφυλλιάς τα φύλλα Κυρά δασκάλα Σούστα μυκονιάτικη
Πάρος Μα 'γώ έλεγα να μην το πω Παλιός αργός συρτός Κοιμάτ' η νύφη κι ο γαμπρός Μπάλος Όταν ήμουνα δέκα ετών κοράσι
Νάξος Τσαμπούνα απεραθίτικη Αγάπα με να σ' αγαπώ Περιβολάρης Απεραθίτικη πατινάδα Βλάχα Μες σ' ένα βαθύ λαγκάδι Μπάλος Άγιε μου Γιώργη απ' το νησί Κάθομαι με τσι φίλοι μου Παλιά απεραθίτικη Βλάχα Στον Αρτεμώνα Ναξιώτικος μπάλος Κοτσάκια Χραμάκι απεραθίτικο Όλα τα πάντα αλλάξανε Φιλωτίτικη Βλάχα Βιτζηλαιαδίστικος Άχι άχι
Δονούσα Μαντινάδα
Σχοινούσα Αφού υπάρχει θάνατος
Αμοργός Όσο βαθιά είν' η θάλασσα Σμυρνέικος Αποκριανός Συριανός Αιγιαλίτικη μαντινάδα Υδρέικος Ήθελα να 'μουνα πουλί Του Κίτσου η μάνα Θερμιώτικος συρτός
Σαντορίνη Κάμε πουλί μου απομονή Μπάλος Γι' ακούσετε να σας επώ Του δρόμου Δίστιχα Ρεπατί
ΔΥΤΙΚΕΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ Μήλος Ο μύλος θέλει μυλωνά Χρυσό δεντρί σου φέραμε Στη Μήλο και στην Κίμωλο
Κίμωλος Έχεις δυο μάτια σαν ελιές Σκοπός της προίκας και του δρόμου Καθένας με την τύχη του Γαμπρέ μου καλορίζικος Όλα τ’ αστέρια Η ρίμα του γαμπρουδάκη Έλα να τα μοιραστούμε Έχεις δυο μάτια μαύρα και μεγάλα
Σίφνος Άη ν-Ηγιάς Χερρόνησος Φασόλης Νύφη μου καλορίζικη Ακρίδα Στ' Άη Μαρκουριού [Μακινάδα] του γαμπρού Όλα τα τριαντάφυλλα Καλαμαθιανός Όρνιθα Μη με δέρνεις μάνα Σουλτανής Η τρεχαντήρα Παριανέικος Καναράκι μου Χασαποσέρβικο Ανεβαίνω κατεβαίνω Σηλυβριανός Τα βορινά [Μαρτασάκι] της κουμπάρας Από τα χθες το Δειλινό Στην Αγιά Μορκέλλα Ακόμα δεν εμίσεψες Μυλοποταμίτισσα Μπάλος μινόρε
Σέριφος Βαρδά βουνάκια Μες στο τρίτο το πλωριό Ζαχαρίας Ποταμός Τρελαίνομαι μανούλα μου Νικολής Ποιος ασίκης Μελαχρινό Μπάλος Γιαννούλα Περγαντής Ερηνιώ Κατερινιώ Τρεχαντηράκι
Κύθνος Πάρε Μαριώ τη ρόκα σου Της τριανταφυλλιάς τα φύλλα Τα μελιτζανιά Γιαρμερί και γιαρμερά Μπασβάνικος Είχα μιαν αγάπη O Μάης Σκοπός του αργαλειού Του συννέφου τα νερά Εσύ με βασανίζεις Σας 'φήνουμε καληνυχτιά Θερμιώτες όπου είσαστε Κλώσα τα πουλιά Tων συμπεθέρων Κίνησα να 'ρθω ένα βράδυ Γαμπρέ μου σε παρακαλώ Σαν της Ωριάς το κάστρο Άσπρη ήταν η καρότσα Στον Άγιο Κωνσταντίνο Μπάλος της κάιντας Στου Βοριά το μπαλκονάκι Μήνυσέ μου να σου στείλω Το χέρι σου το παχουλό Θα πά' να βρω τους ποταμούς Μωρή κοπέλα Η Έλλη Σκοπός του τραπεζιού Καλέ άντες
Κέα Άσπρα ποδάρια Αγωγιάτικο Κάτω στο Ροκομένο |
ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΟΠΑΙΧΤΕΣ (αλφαβητικά)
Αναματερός, Αντώνης (τσαμπούνα) Αντιλαβής, Γιάννης (τραγούδι, βιολί) Αρμελενιός, Απόστολος (τραγούδι, βιολί) Αρφάνη, Άννα (τραγούδι) Ατσόνιος, Νίκος (τραγούδι) Αφεντάκης, Βατίστας (βιολί) Βενιός, Δημήτρης (τραγούδι) Βενιός, Κωστής (τραγούδι) Βιτάλης, Φώτης (τραγούδι) Βλαβιανός, Μιχάλης (τραγούδι) Βλαχόπουλος, Δημήτρης (τραγούδι, σαντούρι) Βλάχου, Μαρία (τραγούδι) Γαλείφος, Γιάννης (λαούτο) Γεροντάρης, Αντώνης (τραγούδι, βιολί) Γεωργούλης, Βασίλης (τραγούδι) Γιαννούλης, Γιώργος (τραγούδι) Γιαννούλης, Δημήτρης (βιολί) Γονιδάκης, Δημήτρης (τραγούδι, βιολί) Γονιδάκης, Κώστας (τραγούδι, βιολί) Γονίδης, Στέφος (βιολί) Δεσποτίδου, Πόπη (τραγούδι) Διενής, Αχιλλέας (τραγούδι) Ζαγοραίος, Βαγγέλης (βιολί) Ζουλός, Αντώνης (τραγούδι, βιολί) Ζούρας, Νίκος (βιολί) Ηλιού, Γιώργος (τραγούδι) Ηλιού, Δημήτρης (κάιντα) Καλογρίδου, Βαγγελία (τραγούδι) Καμπουράκης, Γιώργος (τραγούδι) Καραμολέγκος, Χαράλαμπος (κλαρίνο) Καρεκλάς, Αντώνης (βιολί) Κόμης, Αντώνης (βιολί) Κονιτόπουλος, Γιώργος Κ. (βιολί) Κονιτόπουλος, Μιχάλης (βιολί) Κονιτοπούλου-Λεγάκη, Ειρήνη (τραγούδι) Κοντολούρης, Αποστόλης (τραγούδι) Κουνάνης, Μιχάλης (τσαμπούνα) Κρεββατάς, Αντώνης (βιολί) Κυδωνιέως, Μαργαρίτα (τραγούδι) Λαρεντζάκης, Κώστας (κάιντα) Λεμπέσης, Γιάννης (τραγούδι) Μάλλης, Γιώργος (τραγούδι) Μανδηλαράς, Δήμος (τραγούδι) Μανώλικας, Γιάννης (τραγούδι) Μάρκου, Παναγιώτης (τραγούδι) Μαρκούλης, Βαγγέλης (τσαμπούνα) Μαρτίνος, Γιώργης (τραγούδι) Μπάνης, Λευτέρης (τσαμπούνα) Μπαρδάνης, Γιάννης (βιολί) Μπαρδάνη, Μαρία (τραγούδι) Μπαρδάνης, Σταμάτης (βιολί) Μπογιατζής, Μιχάλης (τσαμπούνα) Μυτιληναίος, Νίκος (τραγούδι) Νίνης, Ευστράτιος (βιολί) Νομικός, Δημήτρης (βιολί) Νομικός, Μανώλης (βιολί) Νομικός, Νικήτας (τραγούδι) Νομικός, Στέφανος (τραγούδι) Ξανθάκη, Μαρία (τραγούδι) Ξανθάκης, Αντώνης (βιολί) Παναγιωτοπούλου-Λαρεντζάκη, Ελένη (τραγούδι) Πανόργιος, Κώστας (τραγούδι, βιολί) Πράσινος, Ηλίας (βιολί) Πρίντεζης, Ιωσήφ (τσαμπούνα) Ραγκούσης, Τάσος (σαντούρι) Ράμπιας, Σαράντης (βιολί) Ρόε, Ούλοφ Δημήτρης (τραγούδι, τσαμπούνα) Ρούσος, Γιώργος (τραγούδι) Ρούσος, Νικόλας (τραγούδι) Ρώτας, Αντώνης (τραγούδι) Σάρδης, Γιάννης (βιολί) Σαρρής, Νίκος (βιολί) Σικινιώτης, Λευτέρης (τραγούδι) Σκευοφύλακα, Κατερίνα (τραγούδι) Σκοπελίτης, Ηλίας (τραγούδι, βιολί) Στεφανίδης, Γιώργος (βιολί) Στεφανόπουλος, Νικόλας (βιολί) Στυλιανός, Νίκος (τραγούδι) Συνοδινός, Νικήτας (βιολί) Συνοδινός, Στέφανος (βιολί) Τζιωτάκης, Φραγκίσκος (τραγούδι, βιολί) Τριανταφυλλάκης, Νίκος (βιολί) Τσατήρης, Δημήτρης (βιολί) Τσόχος, Αντώνης (βιολί) Χαρατσής, Λευτέρης (βιολί) Χατζόπουλος, Βασίλης (τραγούδι) Χουζούρης, Μιχάλης (τσαμπούνα) Χρυσολωράς, Αριστείδης (τραγούδι) Ψαρρός, Ανδρέας (βιολί) Ψαρρού, Μαίρη (τραγούδι) |
